Doorbraak: circulair plastic van virgin kwaliteit
Berucht moeilijk te recyclen zijn chipszakken. Het laagje aluminium binnenin valt niet te scheiden van het plastic. Scale-up Obbotec lukt dat wèl met een innovatieve dissolutie-technologie. Het levert twee zuivere circulaire stromen op: plastic en aluminium.
Tekst: Hans Oerlemans
‘‘Dissolutie wordt de toekomst van plastic recycling,” zegt directeur Wouter van Neerbos. ‘‘Onze SPEX-technologie scoort op alle indicatoren goed: een hoog rendement, milde milieu-impact en recyclaat van hoge kwaliteit. Dat lukt geen enkele andere technologie. We zijn nu bezig met de basic engineering van onze eerste commerciële fabriek die eind 2027 operationeel moet zijn. Unilever wil straks een deel van de productie afnemen als ook bij opschaling aan alle eisen wordt voldaan. We gaan samen de volgende testfase in.”
Plastic naar Plastic
‘‘Dissolutie is heel interessant voor ons,” zegt Thor Tummers, external affairs Unilever. ‘‘Uit testen blijkt dat het recyclaat zelfs geschikt kan zijn voor het verpakken van voedsel. De volgende stap is nu juridische erkenning. De Europese Autoriteit voor voedselveiligheid – EFSA – moet de technologie valideren. Samen met Obbotec, collega-bedrijven en Wageningen University & Research zijn we dat traject aan het voorbereiden.”
De contacten tussen Unilever en Obbotec gaan ver terug. Bij een Groene Groeiers-podcast in november 2020 spraken Wouter van Neerbos en Thor Tummers over de hoge ambities van Unilever met plastic recycling en de rol die dissolutie daarin zou kunnen spelen. Dat leidde tot vervolgafspraken en testen in het Obbotec-lab met onder meer Andrélon-, Dove-, Unox- en Conimex-verpakkingen. De veelbelovende resultaten waren aanleiding om de schaalbaarheid te onderzoeken.
Korte keten
In Plant One in Rotterdam – broedplaats voor circulaire bedrijven – staat inmiddels een demofabriek die batches tot 200 kilo kan verwerken. Wouter van Neerbos schetst in grote lijnen hoe SPEX – Selective Plastic Extraction – werkt. ‘‘We hebben een oplosmiddel ontwikkeld dat PE en PP uiteen laat vallen in plastic-deeltjes. Dit zijn de twee meest gebruikte kunststoffen voor verpakkingen. SPEX haalt tevens alle vervuilingen weg: geur- en kleurstoffen, brandvertragers en weekmakers. Wat overblijft, is puur en schoon plastic.’‘
De korte recycleketen vergt geen extreem hoge temperaturen en het oplosmiddel kan bovendien worden hergebruikt. Dit in tegenstelling tot gangbare chemische recycling zoals pyrolyse die plastic afbreekt tot op olie- of naftaniveau. Dat kost veel meer energie én circa de helft van de grondstof gaat verloren. Weliswaar is het recyclaat van hoge kwaliteit, maar het rendement is laag en de energie-intensiteit hoog.
Verplicht bijmengen
Vooruitlopend op EU-regelgeving die 2030 ingaat, verplicht Nederland al vanaf 2027 bijmenging van recyclaat in plastic verpakkingen. Waarschijnlijk gaat het op termijn om een percentage van 25 tot 30 procent. Unilever heeft voor zichzelf al hoge doelen geformuleerd en wil dit jaar 25 procent recyclaat verwerken. In 2030 moeten de vaste verpakkingen voor 100 procent herbruikbaar of recyclebaar zijn en in 2035 de flexibele verpakkingen.
Unilever maakt de meeste verpakkingen niet zelf, maar bepaalt wel nauwgezet de specificaties en ontwikkelt samen met producenten innovaties zoals ‘design for recycling’. Al bij het ontwerp moet rekening worden gehouden met toekomstig hergebruik of recycling.
Thor Tummers: ‘‘Bijmenging vraagt om een enorme hoeveelheid recyclaat. Alle bestaande technologieën zijn daarbij hard nodig, ook mechanische en chemische recycling. Wij zien daar ruimte voor verdere verbeteringen op het punt van kwaliteit, rendement en energieverbruik. Obbotec SPEX scoort over de hele linie nu al erg goed. Vandaar dat we een stap vooruit zetten door een overeenkomst te sluiten om de technologie verder te ontwikkelen en op te schalen met een eerste fabriek.’’
https://www.unilever.nl/news/2024/doorbraak-in-veelbelovende-plastic-pilots/
